تفسیر سوره بقره آیه 25

وكسانى را كه ايمان آورده وكارهاى شايسته انجام داده‏اند، مژده بده كه برايشان باغهايى است كه نهرها از پاى (درختان) آن جارى است، هرگاه ميوه‏اى از آن (باغها) به آنان روزى شود، گويند: اين همان است كه قبلًا نيز روزى ما بوده، در حالى كه همانند آن نعمت ‏ها به ايشان داده شده است (نه خود آنها) و براى آنان در بهشت همسرانى پاك و پاكيزه است و در آنجا جاودانه‏ اند. «25»

نكته‏ ها:

شايد مراد از «مُتَشابِهاً» اين باشد كه بهشتيان در نگاه اوّل، ميوه‏ها را مانند ميوه‏هاى دنيوى مى‏بينند ومى‏گويند: شبيه همان است كه در دنيا خورده بوديم، لكن بعد از خوردن مى‏فهمند كه طعم ولذّت تازه‏اى دارد. وشايد مراد اين باشد كه ميوه‏هايى به آنان داده مى‏شود كه همه از نظر خوبى وزيبايى وخوش عطرى يكسانند و مانند ميوه‏هاى دنيا درجه يك، دو وسه ندارد.

در قرآن، معمولًا ايمان و عمل صالح در كنار هم مطرح شده، ولى ايمان بر عمل صالح مقدم قرار گرفته است. آرى، اگر اتاقى از درون نورانى شد، شعاع اين نور از روزنه و پنجره‏ها بيرون خواهد زد. ايمان، درونِ انسان را نورانى و قلب نورانى، تمام كارهاى انسان را نورانى مى‏كند. بركات ايمان و عمل صالح بسيار است كه در آيات قرآن به آنها اشاره شده است. «1»

همسران بهشتى دو نوع هستند:

الف: حوريان زيبا (حورالعين) كه همچون لؤلؤ و باكره هستند و در همان عالم آفريده مى‏شوند.

«أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً»

ب: همسران مؤمن در دنيا كه با چهره‏اى زيبا در كنار همسرانشان قرار مى‏گيرند. «وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَ أَزْواجِهِمْ» 

از امام صادق عليه السلام درباره‏ ى «أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ*» سؤال شد، حضرت فرمودند: همسران بهشتى آلوده به حيض و حَدَث نمى‏ شوند. 

پيام‏ ها:

1- مژده و بشارت همراه با هشدار و اخطار (در آيه قبل) يكى از اصول تربيت است. «فَاتَّقُوا النَّارَ ... وَ بَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا ...»

2- ايمان قلبى بايد توأم با اعمال صالح باشد. «آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ»

3- انجام هر عمل صالح و شايسته‏ اى، كارساز است. «عَمِلُوا الصَّالِحاتِ» ( «الصّالحات» هم جمع است وهم (الف‏ولام) دارد كه به معناى همه كارهاى خوب است.)

4- كارهاى شايسته و صالح، در صورتى ارزش دارد كه برخاسته از ايمان باشد، نه تمايلات شخصى و جاذبه‏ هاى اجتماعى. اوّل‏ «آمَنُوا» بعد «عَمِلُوا الصَّالِحاتِ»

5- محروميت‏ هايى كه مؤمن به جهت رعايت حرام و حلال در اين دنيا مى ‏بيند، در آخرت جبران مى‏شود. «رُزِقُوا»

6- ما در دنيا نگرانِ از دست دادن نعمت‏ها هستيم، امّا در آخرت اين نگرانى نيست. «وَ هُمْ فِيها خالِدُونَ»

7- گاهى آشنايى با سابقه‏ ى نعمت‏ها، بر لذّت كاميابى مى‏افزايد. «رُزِقْنا مِنْ قَبْلُ»

8- همسران بهشتى نيز پاكيزه‏ اند. «أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ»

--------

حضرت امام سجاد (ع) فرمودند: ای جماعت شیعه ما، دیر یا زود بهشت شما را در خواهد یافت. اما در بدست آوردن درجات آن از هم پیشی بگیرید و بدانید آن کس از شما در آن درجات بالاتر است و در کاخ های بهتری جا می گیرد که در حق برادران مومنش وظیفه شناس تر باشد و برای نیازمندان دلسوزتر. خداوند برای هر یک از شما به پاداش کلمه نیکی که به برادر مومن نیازمندش گوید بیش از آنچه که در هر صد هزار سال با گام خود ره سپارد به بهشت نزدیک تر می سازد هرچند او در زمره دوزخیان باشد. پس نیکی به برادرانتان را کوچک نشمارید که هیچ چیز مثل آن به شما سود نمی رساند.

برهان ج 2 ص 234