شیطان شناسی - قسمت 17- راه های نفوذ شیطان (1)

  می خواهیم ببینیم این که شیطان به گزارش قرآن گفته است از پیش روی من، و یا از سمت راست و چپ من می آید، منظور همین جسم است؟ یا چیز دیگری را بیان می کند؟ امام باقر این آیه را تفسیر فرموده اند. اگر همین یک آیه و فرمایش امام را خوب بفهمیم، برای اینکه بینی شیطان را به خاک بمالیم کافی است.

حضرت فرمودند: 

ثُمَّ لَآتِيَنَّهُمْ مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ معناه أهوّن عليهم أمر الآخرة وَ مِنْ خَلْفِهِمْ أمرهم بجمع الأموال و البخل بها عن الحقوق لتبقى لورثتهم وَ عَنْ أَيْمٰانِهِمْ أفسد عليهم أمر دينهم بتزيين الضلالة و تحسين الشبهة وَ عَنْ شَمٰائِلِهِمْ بتحبيب اللذات إليهم و تغليب الشهوات على قلوبهم.

« سپس از پیشا رویشان به سراغشان می روم» معنایش این است که « امر آخرت را بر آن ها سست و ساده می کنم.» و از پشت سرشان» آنان را به فراهم آوردن اموال و بخل ورزیدن نسبت به آن از (پرداخت) حقوق، فرمان می دهم تا برای وارثانشان باقی بماند. « سمت راستشان» امر دینشان را علیه آنان فاسد می کنم، با زینت دادن گمراهی و نیکو شمردن شبهه« و از طرف چپشان» با محبوب کردن لذت ها در نظر آن ها و غلبه دادن شهوت ها بر دل هایشان.

نفوذ شیطان از پیش روی انسان

من بین ایدیهم یعنی چه؟ یعنی آن چه که ما در آینده در پیش رو داریم، چه چیز هایی را پیش رو داریم؟ ما مرگ و برزخ و آخرت را پیش رو داریم. آن چه شیطان در این زمینه گفته مربوط به آخرت است. برای بنی آدمی چه می کند؟ کار آخرت را بر ایشان ساده جلوه می دهد. کاری می کند که آخرت را جدی نگیرند، دل به دنیا ببندند و دغدغه و دل نگرانی برای آخرت نداشته باشند. اگر کسی در این دام افتاد بداند که شیطان از پیش رو به سراغش آمده است.

این قسمت از فرمایش امام باقر را با روایتی از سیدالشهدا توضیح می دهم.

شخصی از سیدالشهدا پرسید: یاابن رسول الله، حالتان چه طور است؟ فرمود:

أَصْبَحْتُ وَ لِيَ رَبٌّ فَوْقِي وَ النَّارُ أَمَامِي‏ وَ الْمَوْتُ يَطْلُبُنِي وَ الْحِسَابُ مُحْدِقٌ بِي وَ أَنَا مُرْتَهَنٌ بِعَمَلِي لَا أَجِدُ مَا أُحِبُّ وَ لَا أَدْفَعُ مَا أَكْرَهُ وَ الْأُمُورُ بِيَدِ غَيْرِي فَإِنْ شَاءَ عَذَّبَنِي وَ إِنْ شَاءَ عَفَا عَنِّي فَأَيُّ فَقِيرٍ أَفْقَرُ مِنِّي‏.

صبح کردم در حالی که پروردگاری فوق خود دارم، و آتش پیش رویم است و مرگ مرا می طلبد و حساب مرا احاطه کرده است و من در گرو عملم هستم. آن چه دوست می دارم را نمی یابم و آن چه خوش نمی دارم را از خود باز نمی دارم و کارها به دست کسی غیر از من است، اگر بخواهد عذابم می کند و اگر بخواهد از من چشم می پوشد پس کدام نادار، تهی دست تر از من است.

قدرت خدا مصیطر و مسلط بر من است، به علاوه خدا با کسی قوم و خویشی ندارد. اگر مسیر بندگی خدا را نروم، آتش پیش روی من است. مرگ نیز انتظارم را می کشد. دیشب گفتیم که رزق مانند اجل، به دنبال آدمی است، حال می گوییم اجل هم مانند رزق است و به دنبال ما می آید. به کجا می شود فرار کرد که اجل به آدمی نرسد؟

خدا رحمت کند مرحوم آقای شگفتی و فرزندش را که در کربلا به شهادت رسیدند. خیلی از شما ایشان را می شناختید. قرار بود با هواپیما به کربلا بروند، آن پرواز چند ساعت تاخیر داشت. جمعی بودند، ایشان و چند نفر دیگر از شرکت هواپیمای دیگری بلیط تهیه کردند که بتوانند لحظه ی تحوبل سال به کربلای معلی برسند. افراد دیگر کاروان با تاخیر به  نجف رفتند، ولی ایشان با خانواده ی خود و یک خانواده ی دیگر که همراه ایشان بودند، پول دو برابر دادند که بتوانند خودشان را زود تر به نجف برسانند و در آن جا هم ماشین دربست بگیرند و مستقیم به کربلا بروند. اما درست در همان بدو ورود اجل سر می رسد. اصلا کسی باور می کند که آدم این همه تلاش کند تا به اجلش برسد؟ آن طور که برای ما نقل شد، مادر آن دختر خانمی که آن جا به شهادت رسید به او می گوید:« ببین دخترم. الان لحظه ی تحویل سال است و ما به حرم آقا ابی عبدالله(ع) نرسیدیم، از همین جا به آقا سلام بده.» داشتند گنبد را می دیدند که انفجار صورت می گیرد و این بچه تکه تکه می شود و می رود که مهمان ابی عبدالله باشد. خودش می دود، خرج هم می کند تا به آن برسد.

انسان خیلی باید بی سعادت و کم معرفت باشد که فقط فکر دنیا را بکند و فکر بعدش نباشد.

اگر فکر می کنیم دستمان پر است، باید بتوانیم بگوییم:« خدایا، من همین الان حاضر به رفتن هستم و آن چه باید، انجام داده ام.» در این صورت خوشا به حالمان و نباید از مرگ فرار کنیم. ولی چرا ما از مرگ خوشمان نمی آید؟ اگر بگویند امروز آخرین روز زندگی تان  است، هول می شویم یا نه؟ کی می تواند بگوید من آماده رفتن هستم و همه کارهایم را کرده ام؟ الان وقتش است که برای رفتن خود فکر کنیم. اما شیطان می خواهد کار آخرت را برای ما آسان جلوه بدهد، در حالی که آسان نیست، گردنه های سخت در انتطار ماست، شما حتی یک صلوات را هم پس از مرگ برای خوتان نمی توانید بفرستید. پس این صلوات ها را پیش بفرستید، و بگویید:« خدایا این ها برای آن روزی است که نمی توانم کاری برای خودم انجام دهم.» یک صلوات می تواند یک قبرستان را از عذاب نجات دهد. صلوات، این قدر ارزش دارد، ولی بعد از مرگ، دیگر دست ما کوتاه می شود تا مگر روزی کسی دلش برای ما بسوزد، یک فاتحه و یاسینی بخواند، یا صلواتی بفرستد. من دیگر برای خودم هیچ کاری نمی توانم انجام دهم. مگر اینکه کار خیری کرده باشم که آثارش به من برسد. اما کار جدیدی نمی توانم انجام دهم.

به قول پروین اعتصامی:

صاحب آن همه گفتار امروز                                          سايل فاتحه و یاسین است

هر که باشی و به همه جا برسی                                     آخرین منزل هستی این است

هر کاری که می خواهی بکنی، همین الان انجام بده. این حیله ی شیطان است که می خواهد کار آخرت را ساده جلوه دهد.

فرمایش سید الشهدا(ع) باعث می شود فکر آخرت در انسان پر رنگ تر شود و دنیا کمرنگ تر، زیرا این دو با هم رابطه ی عکس دارند...